Güney Hellenistik Dönem Kapısı


Perge’nin simgesi olan ve Güney Hamamın doğusunda yer alan yapı Hellenistik Dönem’den Roma İmparatorluk Dönemi içlerine kadar kente güneyden gelenler için asıl giriş işlevindedir. Yuvarlak kulelerin ardında bulunan avluda yürütülen çalışmalarda kompleksin en az üç mimari evre geçirdiği saptanmıştır. Hellenistik Dönem’de döneminin savunma stratejilere uygun olarak daire formunda olan avlu planı, sonradan savunma işlevini yitirmiş olması nedeniyle önce armudi, Erken Roma İmparatorluk Dönemi’nde ise ovale döndürülmüş ve zemini mermerlerle döşenmiş, bu esnada avlu duvarları da yeniden düzenlenmiştir. Yine bu dönemde kuleler arasına İon ve Dor düzeni mimari öğelerine sahip, arka arkaya yerleştirildiği düşünülen üç kemerli bir süs kapısı eklenmiştir. Ayrıca avlunun kuzeyinde avludan dört basamakla çıkılan bir podyum bulunur. Bu podyum üzerinde de İmparator Hadrianus’a ithaf edilmiş bir tak yapısı vardır.

Avlunun iç duvarları mermer levhalarla kaplanmıştır. Ayrıca burada Korinth düzeninde iki katlı bir cephe mimarisinin eklenmiş olduğu ve her iki katta altışar niş inşa edildiği anlaşılır. Öte yandan İmparator Hadrianus Dönemi’nde yapılan eklemelerle niş sayısı yirmi sekize çıkarılmıştır. Nişler içinde kentin kurucularının (Ktistes) bronz heykellerinin sergilendiği anlaşılmaktadır. Heykeller günümüze ulaşamamıştır ancak eski Yunanca yazıtlı kireçtaşı kaideleri korunmuştur.

Mopsos, Kalkhas, Leontheus, Rhiksos, Minyas, Makhaon ve Labos’un yanı sıra, ünlü Pergeli hayırsever (euergetes) Plancia Magna’nın babası M. Planicus Varus ve kardeşi C. Plancius Varus’un da heykellerine ait kaideler de bulunmuştur. Bu değişiklikler, kulelerin arkasındaki avlunun bir tür tören avlusu haline getirilmesi ve yapının bir prestij mekanı olarak kullanılmasıyla ilgilidir. Uygulama, büyük olasılıkla Kentin Kızı sıfatıyla da çok önemli görevler üstlenmiş olan Plancia Magna tarafından organize edilmiştir.